“Zbog niza propusta u vezi izdavanja dozvola za MHE Duboka”: Podnesena tužba protiv nadležnog ministarstva

KOTOR VAROŠ, 19. maja – Centar za životnu sredinu iz Banja Luke podnio je tužbu protiv Ministarstva za prostorno uređenje, građevinarstvo i ekologiju Republike Srpske koje je izdalo obnovljenu ekološku dozvolu za malu hidroeletranu Duboka na istoimenoj rijeci, koja protiče kroz područja opština Kneževo i Kotor Varoš.

Rijeka Duboka je pravi prirodni biser koji bi mogao doživjeti značajnu devastaciju ukoliko se ostvare namjere privatne kompanije da gradi malu hidroelektranu.

”U ovom kontroverznom projektu, od samog početka, stvari nisu postavljene na svoje mjesto, ne postoji vodna dozvola bez koje se projekat ne može realizovati, građevinska dozvola je prestala da važi i ne postoji Studija uticaja na životnu sredinu pa tako nisu ni sagledani značajni aspekti uticaja izgradnje mini-hidro elektrane na ovo područje”, saopšteno je iz Centra za životnu sredinu. 

Kako je navedeno, prema izmjenama i dopunama Prostornog plana Republike Srpske do 2025. godine, područje vodotoka Duboke predviđeno je za zaštitu, a što u izdatim dozvolama nije navedeno, a planirana trasa cjevovoda od vodozahvata do mašinske zgrade prolazi kroz privatne parcele za koje nisu riješeni imovinsko pravni odnosi.

”Mještani i građani opštine Kotor Varoš nekoliko puta su izrazili javno negodovanje povodom planirane izgradnje MHE Duboka”, navedeno je u saopštenju. 

Naglašeno je da u obnovljenoj ekološkoj dozvoli navedena dužina cjevovoda iznosi 1.780 metara i  podrazumijeva prolaz kroz parcele za koje nisu riješeni imovinsko pravni odnosi.

Prema riječima Ratka Pilipovića, pravnika iz Centra za životnu sredinu, ova dužina navedena je i u vodnoj saglasnosti i ekološkoj dozvoli, ali bitna razlika između ta dva dokumenta je u parcelama kroz koje cjevovod prolazi.

„Prema situaciji na terenu, prolazak cjevovoda kroz parcele navedene u ekološkoj dozvoli podrazumijeva njegovo proširenje na skoro 3000 metara Sama promjena dužine cjevovoda podrazumijeva i promjenu drugih tehničkih stvari kao što su snaga turbine, dimenzije mašinske zgrade, pa ako se u postupku dokaže da su navodi iz tužbe tačni, to će podrazumijevati ukidanje svih do sada izdatih dozvola i ponovno pokretanje pojedinih postupaka, što uključuje i postupak dodjele koncesije“, navodi Pilipović.

Tomo Dubočanin 

Tomo Dubočanin, jedan od osnivača Koalicije za zaštitu rijeke Duboke ističe da se u ovom projektu pojavljuje niz malverzacija od strane različitih institucija, te da je od samog početka loše postavljen.

„Mi smo kao mještani i ljudi koji su odrasli na Dubokoj, spremni da sa Republičkom zavodom za zaštitu kulturno-istorijskog i prirodnog nasljeđa RS zajedno obiđemo teren kako bi se svi uvjerili da ovo područje posjeduje prirodne vrijednosti i bogatstva od kojih kompletna lokalna zajednica ima koristi i da radi toga mještani i šira javnost neće dozvoliti stavljanje Duboke u cijevi radi privatnih interesa. Primjera radi, pošto se moja kuća nalazi na parceli gdje počinje šumski put prema vodopadu Skakavac, mogu slobodno reći da ovo mjesto godišnje posjeti do nekoliko hiljada ljudi koji iza sebe ostave desetine hiljada maraka od čega korist ima lokalna zajednica“, navodi Dubovčanin.

Zaštita i očuvanje vodotoka Duboka je u najvećem interesu opštine Kotor Varoš, jer predstavlja značajnu turističku atrakciju što su mnogobrojna planinarska udruženja i lokalno stanovništvo prepoznali. Zaštita ovog područja i održivo upravljanje bi donijelo mnogo više benefita za lokalnu zajednicu, nego gradnja mini – hidro elektrane.

Firma DSM Elektrus iz Kotor Varoša podnijela je tada Ministarstvu za prostorno uređenje, građevinarstvo i ekologiju RS zahtjev za izdavanje ekološke dozvole za gradnju MHE Duboka. Tada je objavljeno da bi instalisana snaga Duboke trebalo da iznosi 249 kilovata, a da firma DSM Elektrus planira da na području Kotor Varoša gradi i MHE Vigošta na istoimenoj rijeci.